Informacje na temat farmakoterapii
w okresie ciąży i laktacji
Aż 81% kobiet w ciąży przyjmuje co najmniej jeden lek w czasie ciąży (1). Choroby przewlekłe, takie jak padaczka, wymagają leczenia przez cały okres ciąży. Leki mogą powodować wady wrodzone lub wywierać długotrwały niekorzystny wpływ na rozwój dziecka. Przypadkowa ekspozycja na leki może wywołać niepokój, często niepotrzebny (1,2). Ponadto w czasie ciąży metabolizm leków ulega zmianom i może wystąpić konieczność zmiany dawkowania (3).
Karmienie piersią z pewnością ma wiele zalet, a w wielu przypadkach ścisłe ograniczenia dotyczące karmienia piersią ze względu na farmakoterapię, jakiej poddawana jest matka, mogą być nieuzasadnione (4).
Informacje podane w charakterystykach produktów leczniczych są często ograniczone, a klinicznie użyteczne wskazówki dotyczące pacjentek w ciąży, planujących ciążę lub karmiących piersią mogą być niedostępne (5). Ponadto kobiety w ciąży i karmiące piersią nie mogą uczestniczyć w badaniach klinicznych i dlatego dane gromadzone są za pośrednictwem badań rejestrowych, niewielkich badań obserwacyjnych i przypadkowej ekspozycji.
81%
„Aż 81% kobiet w ciąży przyjmuje co najmniej jeden lek w czasie ciąży”.
Rozwiązanie kliniczne
Gravbase i Lactbase zawierają najnowsze, oparte na dowodach informacje w zwięzłej, przyjaznej dla użytkownika formie na temat bezpieczeństwa farmakoterapii w czasie ciąży i karmienia piersią. Oprócz leków stosowanych klinicznie, te bazy danych zawierają zalecenia dotyczące witamin, narkotyków nielegalnych i rekreacyjnych, a także powszechnie stosowanych substancji, takich jak alkohol, kofeina i nikotyna.
Najważniejsze informacje
o Gravbase i Lactbase:
- Kompleksowa ocena ryzyka właściwego dla danego leku, obejmująca mechanizm działania, farmakokinetykę, dane przedkliniczne i kliniczne
- Zalecenia dotyczące leków, witamin, narkotyków nielegalnych i rekreacyjnych, a także alkoholu, kofeiny i nikotyny
- Przejrzyste porównanie ryzyka związanego z różnymi substancjami w obrębie grupy leków, ułatwiające użytkownikom wybór najbardziej odpowiedniego preparatu
- Zalecenia dotyczące konkretnych leków w zakresie okresów eliminacji, terapeutycznego monitorowania leku, modyfikacji dawki, substytucji witamin oraz specjalistycznej diagnostyki płodu (w razie potrzeby)
- W pełni udokumentowane dane medyczne i naukowe z linkami
- Bazy danych są dostępne w wersji dla przedstawicieli zawodów medycznych i w wersji dla pacjentów, w której informacje podane są w bardziej przystępnej formie
Metodyka klasyfikacji
W bazach danych Gravbase i Lactbase bezpieczeństwo różnych leków i substancji przedstawiono z podziałem na cztery kategorie w oparciu o kompleksową ocenę ryzyka, wykorzystującą wszystkie dostępne istotne informacje ogólne, w tym mechanizm działania, farmakokinetykę oraz dane przedkliniczne i kliniczne.
Klasyfikacja i zalecenia w Gravbase
| D | Istnieje silne podejrzenie lub bezpośredni dowód występowania wad rozwojowych albo pośredniego bądź bezpośredniego niekorzystnego wpływu na płód. Stosowanie leku w okresie ciąży jest zazwyczaj przeciwwskazane, ale w niektórych przypadkach korzyści mogą przewyższać ryzyko. |
| C2 | Teratogenność u zwierząt lub ograniczone dane dotyczące człowieka nie wskazują na podwyższone ryzyko wystąpienia wad rozwojowych, niemniej jednak stosowanie leku w późnej ciąży może wiązać się z ryzykiem wystąpienia działań niepożądanych w okresie noworodkowym lub w dzieciństwie. |
| C1 | Ilość informacji na temat stosowania w trakcie ciąży jest ograniczona. Nie przeprowadzono kontrolowanych badań z udziałem kobiet w ciąży lub dostępne informacje są sprzeczne. Dane teratologiczne dotyczące zwierząt wskazują na podwyższone ryzyko wystąpienia wad rozwojowych bądź pośredniego lub bezpośredniego niekorzystnego wpływu na płód, lub dane teratologiczne dotyczące zwierząt nie są dostępne. |
| B | Ilość informacji na temat stosowania w trakcie ciąży jest ograniczona. Nie przeprowadzono kontrolowanych badań z udziałem kobiet w ciąży. Teratogenność u zwierząt i ograniczone dane dotyczące człowieka nie wskazują na podwyższone ryzyko wystąpienia wad rozwojowych bądź pośredniego lub bezpośredniego niekorzystnego wpływu na płód. |
| A | W badaniach kontrolowanych ani w badaniach z udziałem dużych grup pacjentów nie wykazano podwyższonego ryzyka wystąpienia wad rozwojowych bądź pośredniego lub bezpośredniego niekorzystnego wpływu na płód po ekspozycji w pierwszym trymestrze. Nie ma również dowodów na istnienie ryzyka po ekspozycji w drugim i trzecim trymestrze. |
Klasyfikacja i zalecenia w Lactbase
| D | Karmienie piersią w trakcie stosowania leku jest przeciwwskazane. Stosowanie leku w okresie karmienia piersią może powodować poważne działania niepożądane u niemowlęcia. |
| C | Dowody wskazują, że klinicznie istotna ilość leku podanego matce przenika do kobiecego mleka. Dawki terapeutyczne podawane matce w okresie karmienia piersią zwiększają ryzyko wystąpienia działań niepożądanych u niemowlęcia. Decyzję o karmieniu piersią należy podjąć indywidualnie, biorąc pod uwagę potencjalne korzyści w stosunku do potencjalnego ryzyka. |
| B | Nie są dostępne badania dotyczące przenikania leku do mleka matki. Ilość informacji na temat stosowania w trakcie karmienia piersią jest ograniczona lub dane te nie są dostępne. |
| A | Lek nie przenika do mleka matki w znaczących ilościach lub istnieją dowody wskazujące na brak działań niepożądanych u niemowlęcia w przypadku stosowania leku przez matkę w zalecanych dawkach terapeutycznych. |
Języki i lokalne rejestry leków
Zasoby Medbase są dostępne w języku angielskim i ponad dziesięciu innych językach. Aby jeszcze bardziej zwiększyć ich lokalną użyteczność, uwzględniamy krajowe, lokalne i specyficzne dla klienta rejestry produktów leczniczych, umożliwiając dostęp do informacji przy użyciu lokalnych nazw oraz identyfikatorów produktów leczniczych.
Integracja z lokalnymi elektronicznymi systemami dokumentacji medycznej (EDM) jest prosta, co pozwala na płynne i efektywne korzystanie z regularnie aktualizowanych informacji o lekach z bazy Medbase w różnych krajach.
Sprawdzonych źródeł
Wszystkie informacje są poparte dowodami naukowymi. Powołujemy się na opublikowane, recenzowane artykuły naukowe z bazy PubMed, która jest wiarygodnym źródłem literatury z zakresu nauk biomedycznych i biologicznych, a także na dokumenty zatwierdzone przez organy regulacyjne, takie jak charakterystyka produktu leczniczego (ChPL). Aby dostarczyć spójne i klinicznie przydatne wskazówki, regularnie sprawdzamy dane w Krajowej Bazie Informacji Teratologicznych przy Szpitalu Uniwersyteckim w Helsinkach, jednym z największych szpitali w Europie.
Baza wiedzy Medbase jest stale aktualizowana, aby zapewnić użytkownikom dostęp do najnowszych informacji.
Wspieranie świadomych decyzji dotyczących bezpiecznego stosowania leków
Większe bezpieczeństwo pacjentów
Holistyczne podejście do farmakoterapii, umożliwiające zindywidualizowane leczenie farmakologiczne.
Dane w 100% poparte dowodami
W pełni udokumentowane dane, zapewniające przejrzystość w stosunku do oryginalnych źródeł: dokumenty zatwierdzone przez organy regulacyjne oraz recenzowane publikacje.
Znaczenie kliniczne
Dostarczamy kompleksowych i zwięzłych, dostępnych w jednym źródle informacji na temat bezpiecznego stosowania leków, dostępnych w jednym źródle.
Cyfrowy poradnik dla lekarzy
Rozwiązanie opracowane, aby wspierać lekarzy w praktyce klinicznej w zakresie bezpiecznego stosowania leków. Wszystkie wpisy są tworzone i weryfikowane przez lekarzy ze specjalizacją z farmakologii klinicznej.
Newsroom
Discover our latest updates & customer references
- Lupattelli A, Spigset O, Twigg MJ, Zagorodnikova K, Mårdby AC, Moretti ME, Drozd M, Panchaud A, Hämeen-Anttila K, Rieutord A, Gjergja Juraski R, Odalovic M, Kennedy D, Rudolf G, Juch H, Passier A, Björnsdóttir I, Nordeng H. Medication use in pregnancy: a cross-sectional, multinational web-based study. BMJ Open. 2014 Feb 17;4(2):e004365. doi: 10.1136/bmjopen-2013-004365. PMID: 24534260; PMCID: PMC3927801.
- Mulder B, Bijlsma MJ, Schuiling-Veninga CC, Morssink LP, van Puijenbroek E, Aarnoudse JG, Hak E, de Vries TW. Risks versus benefits of medication use during pregnancy: what do women perceive? Patient Prefer Adherence. 2017 Dec 20;12:1-8. doi: 10.2147/PPA.S146091. PMID: 29302186; PMCID: PMC5741981.
- Mesraoua B, Brigo F, Lattanzi S, Perucca E, Ali M, Asadi-Pooya AA. Safe delivery, perinatal outcomes and breastfeeding in women with epilepsy. Epilepsy Behav. 2024 May 16;156:109827. doi: 10.1016/j.yebeh.2024.109827. Epub ahead of print. PMID: 38759429.
- World Health Organization. Exclusive breastfeeding for optimal growth, development and health of infants. Intervention, updated 9 August 2023.
- Sinclair SM, Miller RK, Chambers C, Cooper EM. Medication Safety During Pregnancy: Improving Evidence-Based Practice. J Midwifery Womens Health. 2016 Jan-Feb;61(1):52-67. doi: 10.1111/jmwh.12358. Epub 2016 Jan 13. PMID: 26771055.